به نقل از «تسنیم»

کاخ چهل‌ستون اصفهان؛ پنجره‌ای به تاریخ ایران‌زمین

تاریخ انتشار: ۸ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۱۰۰۰۵

کاخ چهل‌ستون اصفهان یکی از باغ‌های سلطنتی باقی‌مانده از نسل باغ‌های بی‌نظیر دوران صفوی است که در مساحتی بالغ بر ۶۷ هزار مترمربع در دوره شاه عباس یکم احداث و در زمان شاه عباس دوم ساختمان تکمیل شد و در ساختمان موجود مرکزی، تغییرات کلی داده شد. - اخبار اجتماعی -

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ کمتر کسی است که در ایران‌زمین و یا حتی پهنه گیتی با شنیدن نام گنبدهای فیروزه‌ای یاد اصفهان نیفتد، شهری که وجود آثار باستانی سترگ توأم با طبیعت زیبا به همراه تاریخی کهن از آن شهری ساخته که باید آن را تجلی کاملی از فرهنگ ایرانی - اسلامی دانست و لاجرم قبول کرد که به تعبیر شاعر خوش ذوق ایرانی، محمدتقی بهار «اصفهان نیمی از جهان گفتند/ نیمی از وصف اصفهان گفتند»، آری اگر اصفهان را «نصف جهان» می‌نامند از این بابت است که نیمی از وصف آن را بیان کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یکی از دلایل زیبایی و شهرت نصف جهان را باید در اعتقادات مذهبی و نیز هنر و مهارت پدیدآورندگان شاهکارهای معماری موجود در آن جستجو کرد. این موضوع به وضوح در میان تمام زوایای آثار تاریخی از جمله گچ‌کاری‌ها، دیوارنگاری‌ها، خطاطی‌ها و گنبدها با تمام وجود هر انسان خوش‌قریحه‌ای قابل لمس و احساس است.

یکی از بناهایی که به خوبی این زیبایی و شاهکار معمار و همچنین تفوق و برتری فرهنگی ایران‌زمین نسبت به سایر ادیان و کشورها را به نمایش می‌گذارد کاخ چهل‌ستون اصفهان یکی از باغ‌های سلطنتی باقی‌مانده از نسل باغ‌های بی‌نظیر دوران صفوی است. 

کاخ چهل‌ستون به خاطر معماری بی‌نظیر، باغ سرسبز، استخر بزرگ، نقاشی‌های دیواری، آیینه‌کاری‌های ظریف و خاتم‌کاری‌های هنرمندانه، نمونه‌ای بی‌نظیر از ترکیب هنرهای ایرانی است؛ به همین خاطر هم در سال 1310 هجری شمسی در فهرست میراث ملی و در سال 2011 میلادی در فهرست میراث یونسکو ثبت شد. در حال حاضر این بنای تاریخی با نام باغ موزه چهل‌ستون شناخته می‌شود که محلی برای نمایش آثار تاریخی و نسخ خطی و … نیز هست.

ماجرای کاخ چهل‌ستون از زمانی شروع شد که پایتخت ایران از قزوین به اصفهان تغییر کرد، این جابه‌جایی در دوران صفویه اتفاق افتاد. در این دوران اصفهان تغییرات و رشد زیادی داشت تا به قول شاه عباس شکل‌وشمایل «اولین شهر دنیا» را به خود گرفت.

این کاخ که بالغ بر 67000 مترمربع مساحت دارد، در دوره شاه عباس یکم احداث آن آغاز شد و در وسط آن عمارتی ساخته شده بود. شاه عباس اول، کوشکی در میان باغ بنا نهاد که این کوشک هسته اولیه کاخ را تشکیل داد که تالار میانی، کاخ چهل‌ستون و غرفه‌های چهار گوشه آن را در بر می‌گرفت.

اما چیزی که ما حالا با عنوان کاخ می‌شناسیم در زمان شاه عباس دوم (هفتمین پادشاه صفوی) شکل گرفت. شاه عباس دوم تصمیم گرفت که این بنا را به دولتخانه خود تبدیل کند و به همین خاطر دستور داد عمارت چهل‌ستون را گسترش بدهند تا به کاخ تبدیل شود. با این تغییر، کاخ به‌طور رسمی، محلی برای پذیرایی از مهمانان رسمی و دیدار شاه با مردم می‌شد.

این تغییر بزرگ با کمک هنرمندان و معماران بزرگ دوران صفوی اتفاق افتاد؛ به دستور شاه تمام دیوارهای بیرونی و درونی عمارت آیینه‌کاری و نقاشی شد و بخش‌های دیگری از جمله تالار آیینه، حوض بزرگ مقابل تالار، تزیینات سقف و دیوارها، ایوان‌های طرفین سرسرای پادشاهی و … به این بنا اضافه شد.

مادام ژان دیولافوا، باستان‌شناس فرانسوی در سال 1298 هجری قمری (1259 هجری شمسی) و در دوران سلطنت محمدشاه قاجار به ایران سفر کرده بودند و تا آن زمان به حالت قدیمی خود باقی مانده و تغییری نکرده بود، باغ چهل‌ستون را به این شکل وصف کرده است: «درختان چنار بلند با شاخه‌هایی تا راس تراشیده، در امتداد محور اصلی و دو طرف استخر، در جشن‌ها مزین به نور بودند. در پای آن‌ها گل‌ها بدون توجه به رنگ و جنس، در کَرت‌ها (باغچه) خودنمایی می‌کردند. درون کرت‌ها، درختان میوه نیز دیده می‌شدند».

چهل‌ستون پس از شاه عباس دوم، در دوران سایر پادشاهان هم کاربری خود را حفظ کرد و به عنوان کاخ اصلی سلطنت شناخته می‌شد؛ اما این کاخ در طول تاریخ دو بار متحمل آسیب فراوانی شد که در سال دوازدهم سلطنت شاه سلطان حسین، دچار آتش‌سوزی شد و بخش‌های زیادی از بنا از بین رفت. پس از آتش‌سوزی به دستور شاه سلطان حسین تعمیراتی برای بازسازی کاخ انجام گرفت.

در مرتبه بعدی، متأسفانه این شکوه و زیبایی در دوران ظل‌السلطان یعنی حدود سال 1261 هجری شمسی از بین رفت. بی‌توجهی او به این بنای زیبا باعث شد که در مدت کوتاه چیزی از شکوه گذشته کاخ باقی نماند. نقاشی‌های دیواری را با رنگ روغن دوباره رنگ کردند که این کار باعث شد نقاشی‌های اصیل زیرین از دیوار جدا شوند.

فرش دوروی دست‌بافت معروفی که در تالار اصلی کاخ چهل‌ستون بود تکه‌تکه شد. عده‌ای آیینه‌کاری‌های چشم‌نواز و درهای خاتم‌کاری‌شده را از جا کندند و به تهران بردند، در نهایت هم روی تمام نقاشی‌های را با گچ پوشاندند که این دیگر تیر خلاصی به هنر و زیبایی کاخ بود.

عمارت چهل‌ستون طبق نوشته‌های تاریخی کتاب گنجینه آثار تاریخی اصفهان اثر لطف‌الله هنرفر، تاریخدان و اصفهان‌شناس ایرانی در سال 1334 مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفت و در آخر کاخ چهل‌ستون به موزه‌ای تبدیل شد که آثار تاریخی مختلف در آن به نمایش گذاشته شد. این تغییر کاربری، کاخ را از نابودی دوباره نجات داد، به‌طوری که پس از انقلاب هم کاربری آن به عنوان موزه تا به‌حال حفظ شده است.

علاوه بر زیبایی‌های بصری و ظاهری کاخ، نقاشی‌های بسیار بزرگ و چشم‌نواز از وقایع مهم تاریخی در تالار اصلی کاخ چهل‌ستون، این بنا را به یکی از زیباترین کاخ‌های تاریخی ایران تبدیل کرده است. هنگام ورود با این تالار سه تابلو در ضلع غربی و سه تابلو در ضلع شرقی دیوار تالار جلب توجه می‌کند که کدام روایت و داستان‌های تاریخی را در دل خود نهفته دارد.

تابلوهای ضلع غربی از راست به چپ شامل مجلس بزم شاه عباس کبیر و ولی محمدخان، صحنه جنگ چالدران و مجلس پذیرایی شاه طهماسب از همایون پادشاه هند است. تابلوهای ضلع شرقی تالار نیز از راستی به چپ عبارت است از: منظره جنگ شاه اسماعیل اول با شیبک خان ازبک، جنگ نادرشاه افشار با قوای هند در کرنال و مجلس پذیرایی شاه عباس صفوی از ندر محمدخان پادشاه ترکستان است.

روی کتیبه‌ای که در سردر تالار آیینه نصب شده، کاخ چهل‌ستون با عنوان «مبارک‌ترین بنای دنیا» معرفی کرده است که فرصتی برای قدم زدن در تاریخ و دیدن همه زشتی‌ها و زیبایی‌ها است. این عمارت در میدان امام حسین(ع) اصفهان، خیابان استانداری قرار دارد که بازدید از کاخ چهل‌ستون هر روزه به جز ایام سوگواری و تعطیلات رسمی، از ساعت 9 صبح تا 17 امکان‌پذیر است.

عمارتی که سفرنامه‌نویس فرانسوی آن را تعجب‌انگیز و نماد معماری ایرانی توصیف کرد

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: آثار باستانی گردشگری آثار باستانی گردشگری کاخ چهل ستون شاه عباس دوم آثار تاریخی دوران صفوی بی نظیر کاری ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۱۰۰۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بالاتر از فرگوسن، مورینیو و کلوپ؛ رکورد تاریخی گواردیولا در لیگ برتر انگلیس!

سرمربی موفق اسپانیایی بهترین درصد پیروزی در تاریخ لیگ برتر انگلیس را در اختیار دارد.

طرفداری | پپ گواردیولا به رکورد 221 برد در لیگ برتر انگلیس رسید.

دیدار تیم‌های ناتینگهام فارست و منچسترسیتی در چارچوب هفته سی‌وپنجم لیگ برتر انگلیس با برتری 2-0 سیتیزن‌ها به پایان رسید. منچسترسیتی که پس از ناکامی مقابل در لیگ قهرمانان اروپا به شرایط آرمانی همیشگی بازگشته، برای تکرار قهرمانی در لیگ مصمم است و انتظار لغزش آرسنال را می‌کشد.

با پیروزی منچسترسیتی مقابل ناتینگهام فارست، پپ گواردیولا به آمار تحسین‌برانگیز 221 پیروزی در 300 بازی در لیگ برتر انگلیس رسید. در تاریخ پرمیرلیگ سابقه نداشته که سرمربی‌ای پس از 300 بازی، این تعداد برد را به دست آورد. گواردیولا با اختلافی فاحش نسبت به سرمربیان نامدار تاریخ لیگ انگلیس توانسته در 73 درصد مسابقات، سیتی را به برد برساند. پس از سرمربی اسپانیایی، ژوزه مورینیو و یورگن کلوپ در 300 بازی ابتدایی خود به ترتیب آمار 189 و 188 برد را به ثبت رساندند.

بیش‌ترین پیروزی به عنوان سرمربی در لیگ برتر انگلیس پس از 300 بازی ابتدایی

 

از دست ندهید ????????????????????????

محمد مورایس؛ نام جدید سرمربی سپاهان؟ هالند، خیلی پیشرفت کردی و در سطح چمپیونشیپ شدی! واکنش هوادار تاتنهام بعد از کری‌خوانی نافرجام برای رایس (فیلم) بنر توهین‌آمیز بازیکن اینتر علیه ستاره میلان